چشمه های زنجان
چشمه ها و مراکز آب درمانی زنجان
امروزه یکی از منابع مهم جذب جهانگرد، استفاده و بهره برداری بهینه از اب های گرمو معدنی است.
تجربه کشورهایی مانند ایتالیا، فرانسه، آلمان و زمینه بهره برداری از آب های معدنی در راستای سیاست های
جلب در کشور گردی نشان داده است که اگر این منابع طبیعی با
برنامه ریزی درست و به طور بهینه مورد بهره برداری قرار گیرند ارزش های اقتصادی،
می توانند بخشی از هزینه درمان بیماران مقیاس کلی کاهش دهند.
آب معدنی از اولین داروهای طبیعی است آن را کشف کرده است و سابقه استفاده از آن، به چندین هزار سال باز می گردد.
استفاده علمی از آب های معدنی،پس از شناخت ترکی اثرات درمانی آن ها در قرن اخیر، تحقق و گسترش یافته است.
آب های معدنی از راه های گوناگون بر بدن و اندام های آن اثرات انیکویی می گذارند
با استفاده مستقیم از آب معدنی در سرچشمه آن جنبه های درمانی آن بهتر می توان پی برد.
آب های معدنی از ویژگی های درمانی گوناگونی برخوردارند و هر یک بر اندام و دستگاه ویژه ای در بدن انسان اثر می گذارند.
آب های سولفات کلسیک سرد، ادرارزاء آب های سولفات سدیک و منیزین،
ملین؛ آب های بیکربناته سلیک، متعادل کنند اسید و باز در اندام های بدن؛
آب های کلرور سدیک، تحریک کننده قواو درمان کننده بیماری های زنانه؛
و آب های سولفورة سد یک رادیواکتیویته گرم، درمان کننده بیماری های دستگاه تنفسی هستند.
آب های رادیو اکتیو ترمیم کننده بافت ها و سلول ها، کلسیم ساز، ادرار زا، بازکننده رگها،
آرام بخش و میکروب کش می باشند. در درمان بیماران، علاوه بر ترکیب شیمیایی و فیزیکی آب،
عامل های دیگری مانند آب و هوای منطقه، ارتفاع، نحوه درمان و شرایط دیگری مؤثرند.
استان زنجان همچون بسیاری از استان های کشور، دارای چشمه های آب معدنی و طبیعی متعددی است که
به طور سنتی مورد استفاده هزاران تن قرار می گیرند. اهم این چشمه ها عبارت اند از:
چشمه معدنی وننق زنجان
این چشمه در حدود ۲۱ کیلومتری جاده زنجان – میانه و در دهکده وسی واقع شده است و
راه آن از میان کشتزارها و تپه های متعدد می گذرد.
چا بر بالای تپه ای که ۲۰۰ متر ارتفاع دارد، قرار گرفته است.
چشمه دو مظهر دارد: مظهر اول حوضچه ای کم عمق با طول دو متر و عرض آن یک متراست که آب آن از شمال غربی حوضچه خارج شده و در
کی سرازیر می شود و آبدهی آن در حدود ۷ لیتر در دقیقه ،
مظهر دوم یک حوضچه مربع شکل در ابعاد5/2 *5/2 متر است وعمق آن،
در حدود یک متر است و اطراف آن را سنگ چین کرده اند.
قسمت اعظم آب در سمت جنوبی این حوضچه از زمین خارج می شود و در مجرای کوچکی سرازیر می شود و آبدهی آن در حدود ۱۰ لیتر در دقیقه است.
بررسی و آزمایش آب دو چشمه آب معدنی وننق نشان می دهد که آب این چشمه، در ردیف آب های معدنی سولفات کلسیک گرم است.
آب های سولفات کلسیک گرم، یون های خود را از لایه های سنگی مجاور خود در زیر زمین می گیرند.
ادرارزایی و یاری رساندن به دفع مواد زاید بدن و تأثیر بر کبد و مجاری صفرایی از خاصیت های این آب ها هستند.
حمام کردن در این آب ها، علاوه بر آرام بخشی،
می تواند در کاهش دردهای عصبی، عصبی – مفصلی و درمان روماتیسم مؤثر باشد.
میزان فلوئور در آب چشمه معدنی وننق ۵ میلی گرم در لیتر است و آشامیدن متوالی آن،
به خصوص در اشخاص کمتر از ۱۶ سال، ممکن است موجب بیماری فلوئوروز در آنان شود.
آب جویبار تنگه بالایی چشمه، سطحی است و از نظر شیمیایی، در ردیف آبهای بیکربناته و سولفات کلسیک و منیزین سرد و نسبتا سنگین است.
چشمه های دیگر آب گرم و آب معدنی استان زنجان عبارت اند از:
– چشمه آب گرم روستای آرکوین در بخش ایجرود جاده بیجار .
– چشمه آب گرم روستای ابدال در جنوب غربی جاده زنجان – تبریز
– چشمه آب گرم روستای گرماب در جنوب شرقی قیدار.
– چشمه آب گرم میانج و حلب در انگوران.
چشمه آب معدنی الله بلاغی در نزدیکی روستای ماهان، بخش طارم زنجان
چشمه آب معدنی روستای ینگجه در بخش ماه نشان.
منبع :مجموعه راهنمای جامع ایرانگردی استان زنجان